LED Knowledge Episode 5: Glossary Of Lighting Terms

Fa'amolemole su'esu'e i le fa'amatalaga, lea e maua mai ai fa'auigaga fa'afaigofie mo fa'auiga e masani ona fa'aoga i totonumoli, fausaga ma mamanu.O faaupuga, acronyms, ma nomenclature o loʻo faʻamatalaina i se auala e malamalama i ai le toʻatele o tagata mamanu moli.

Glossary of Lighting terms 1

Faamolemole ia matau o nei faauigaga atonu e fa'atatau ma na'o se ta'iala.

 

A

Fa'asa'o moli: Ituaiga o le moli e fa'aaoga e tosina mai ai pe fa'amamafa ai se mea po'o se fale.

Pulea fetuutuunai: Meafaigaluega e pei o masini gaioi, fa'alila ma taimi fa'aoga i moli i fafo e sui ai le malosi o le malamalama po'o le umi.

Malamalama fa'afefe: Le tulaga lautele o le malamalama i se avanoa.

Angstrom: Le umi o le galu o se iunite faʻapitoa, 10-10 mita poʻo le 0.1 nanometer.

Glossary of Lighting terms 3

 

B

Fa'alavelave: O se elemene e feliuliua'i po'o se mea e fa'aaoga e nana ai se puna o le malamalama mai le va'aiga.

Fa'apa'i: Meafaigaluega na faʻaaogaina e amata ma faʻagaoioia se moli e ala i le tuʻuina atu o le voltage, taimi nei ma/poʻo le galu e manaʻomia.

Ua sosolo le ave: Angle i le va o itu e lua i luga o le vaalele lea e tutusa le malosi ma se pasene patino o le maualuga maualuga, e masani lava 10%.

Malamalama: Le malosi o le lagona e mafua mai i le matamataina o luga e faʻamalama.

Malamalama po o le moli: Le puna o le malamalama.O le fa'apotopotoga atoa e tatau ona iloga (silasila i le moli).O le matauila ma le fale e masani ona taʻua o le moli.

 Glossary of Lighting terms 4

 

C

Candela: Iunite o le malosi.Candela: Iunite o le malosi o le malamalama.Sa ta'ua muamua o le moligao.

Tu'ufa'atasiga moligao(fa'aigoa fo'i o le fa'asoa moligao: O le kalafi lea o fesuiaiga o le malamalama o se moli po'o se moli.

Malosi moligao: Le malosi o le malamalama o loʻo faʻaalia i Candelas.

CIE: Commission Internationale de l'Eclairage.Le Komisi Malamalama Faava o Malo.O le tele o tulaga fa'amalama o lo'o fa'atulaga e le komisi malamalama fa'avaomalo.

Coefficient of Utilization – CU: O le fua faatatau o le felafolafoa'i (lumens), maua e se moli i luga o le "vaalele galue" [le vaega o loʻo manaʻomia ai le malamalama], i le lumens e faʻauluina e le moli.

Fa'ailoga lanu: Le a'afiaga o se malamalama i foliga o lanu o mea faitino pe a fa'atusatusa i o latou foliga pe a fa'aalia i le ao masani.

Fa'asinomaga Fa'ailoga Lanu CRI: O se fua o le sa'o o le malamalama o lo'o i ai se CCT fa'apitoa e fa'aalia lanu pe a fa'atusatusa i se puna fa'asino e tutusa CCT.O le CRI e maualuga lona tau e maua ai le malamalama sili atu i le tulaga tutusa poʻo le maualalo o le moli.E le tatau ona e fa'afefiloi moli e eseese CCT po'o CRI.A fa'atau lamepa, fa'ailoa uma le CCT ma le CRI.

Cones ma Tootoo: O vaega e maaleale malamalama o sela e maua i le mata o manu.O cones e fa'atosina pe a maualuga le susulu ma maua ai le malamalama lanu.O la'au e fa'amalo i le maualalo o le malamalama ae e le maua ai se malamalamaga lanu iloga.

Fa'ailoaga: Le mafaia o se faailoilo po o se savali e tu ese mai lona talaaga i se auala e faigofie ona iloa e le mata.

Fua Fa'atatau o le Lanu (CCT): O se fua o le mafanafana po o le mālūlū o le malamalama i tikeri Kelvin (degK).Lamepa e iai le CCT e itiiti ifo i le 3,200 tikeri Kelvin e manatu e mafanafana.Lamepa e iai le CCT e sili atu i le 4,00 degK e foliga e lanu moana-pa'epa'e.

Tulafono Cosine: O le fa'amalamalamaga i luga ole laiga e suia a'o fa'asolo le tulimanu o le fa'alavelave fa'afuase'i.E mafai ona e tu'ufa'atasia le sikuea fa'afeagai ma tulafono cosine.

Matamata tipi: O le tulimanu tipi o le moli o le tulimanu e fuaina mai lona nadir.Sa'o i lalo, i le va o le tu'i sa'o o le moli ma le laina muamua e le o iloa ai le matauila po'o le moli.

Ata tipi: O loʻo faʻamatalaina e le IES se mea faʻapipiʻi e pei o le "Intenity above 90deg horizontally, e le sili atu i le 2.5% lamp lumens ma e le sili atu i le 10% lamp lumens above 80deg".

Glossary of Lighting terms 5

  

D

Fetuunaiga pogisa: O se faiga e fetuutuunai ai le mata i moli e itiiti ifo i le 0.03 candela (0.01 footlambert) i le mita faatafafa.

Diffuser: O se mea e fa'aaogaina e fa'asalalauina ai le malamalama mai se fa'apogai o moli.

Fa'alila: E fa'aitiitia ai le fa'aogaina o le mana o moli fe'ula'i ma moli.O moli felanulanua'i e mana'omia ni pa'u fa'anuminumi fa'apitoa.O matauila moli e leiloa le lelei pe a faanenefu.

Fa'ailo le atoatoa: Fa'aiila e fa'aitiitia ai le va'aia ma le fa'atinoga.E mafai ona o faatasi ma le le mautonu.

Fa'aola fe'ai: Moila e mafua ai le fa'anoanoa ae e le fa'aitiitia ai le fa'atinoga o le va'aiga.

 

E

Malosiaga: O se faiga moli e mafai ai ona ausia taunuuga manaʻomia.Fua i lumens / watt (lm / W), o le fua faatatau lea i le va o le malamalama ma le faʻaaogaina o le eletise.

Lelei: Fua o le gaosiga po'o le aoga o se faiga pe a fa'atusatusa i ana fa'aoga.

Alaleo faaeletise (EM): O se tufatufaga o le malosi e sau mai se puna susulu i le faasologa o taimi poʻo le umi o le galu.Fa'aaofia ave gamma, X-ray, ultraviolet, va'aia, infrared ma leitio umi galu.

Malosiaga (mana fa'aola): iunite o le joule po'o le erg.

 

F

Faʻamalama faʻailoga: O le faʻamalamalamaina o se fale i fafo.

Fa'atonu: Le faʻapotopotoga o loʻo uuina le moli i totonu o se faʻamalama.O le mea faʻapipiʻi e aofia ai vaega uma e faʻatonutonuina le moli, e aofia ai le reflector, refractor, ballast, fale ma vaega faʻapipiʻi.

Lumens Fa'amau: O le faʻamalama malamalama o se mea faʻapipiʻi moli pe a uma ona faʻaogaina e le optics.

Fa'amau Watts: Le aofa'i o le malosi e fa'aaogaina e se moli.E aofia ai le fa'aaogaina o le paoa e moli ma pa'u.

Molī lolo: O se moli moli ua mamanuina e "lolo", pe lolovaia, o se vaega faʻamalamalamaina ma le faʻamalamalamaina.

Flux (feso'o susulu): Ole iunite ole watts po'o le erg/sec.

moligao vae: Fa'amalamalamaga i luga o se mea e gaosia e se mata'upu fa'apogai e fa'aulu tutusa i le tasi moligao.

Footlambert (lamepa vae): Aveese le malamalama o se fa'aulu po'o le fa'amana'o i luga ole fua ole 1 lumen ile sikuea sikuea.

Mea fa'apipi'i atoa: E tusa ai ma le IES, o se mea faʻapipiʻi lea e maualuga le 10% moli lumens luga ole 80 tikeri.

Fa'ato'a Talita: O se mea faʻapipiʻi e le faʻatagaina soʻo se faʻaoso e alu atu i luga aʻe o le vaalele faalava.

 Glossary of Lighting terms 6

 

G

pupula: O se moli tauaso, malosi e faʻaitiitia ai le vaʻaia.Malamalama e sili atu le susulu i le vaaiga i lo le malamalama fetuutuunai a le mata.

Glossary of Lighting terms 7 

 

H

Lamepa HID: O le moli e tu'uina atu (malosi) i totonu o se moli tu'u ese e maua pe a alu atu se eletise i totonu o se kesi.Mercury, metal halide ma lamepa sodium maualuga-omi o faʻataʻitaʻiga o le High-intensity Discharge (HID).O isi lamepa fa'asalalau e aofia ai le fluorescent ma le LPS.O nisi o nei lamepa o lo'o ufiufi i totonu e fa'aliliu ai le malosi o le ultraviolet mai le kesi o lo'o tu'uina atu i galuega va'aia.

Lamepa HPS (High-Pressure Sodium).: Ose lamepa HID e maua ai fa'avevela mai le ausa o le sodium i lalo o le mamafa o le mamafa.(100 Torr) O le HPS o se "puna-puna".

Talita i le fale: O se mea e le opape ma faʻaoga i se moli ina ia puipuia ai le malamalama mai le susulu i luga o se fale poʻo se isi fausaga.

Glossary of Lighting terms 8

 

I

Fa'amalamalamaga: Le mafiafia o fe'avea'i fe'avea'i o lo'o tupu i luga o se mea.O le iunite o le moligao vae (po'o le lux).

IES/IESNA (Illuminating Engineering Society of North America): O se faʻalapotopotoga faʻapolofesa o inisinia moli mai tagata gaosi oloa ma isi faʻapolofesa o loʻo aʻafia i moli.

Lamepa Uila: E maua le fa'amalamalamaga pe a fa'avela se filament e se eletise eletise i se vevela maualuga.

Fa'avevela Infrared: O se ituaiga fa'avevela eletise e umi atu ona galu nai lo le malamalama va'aia.E faʻalautele mai le pito mumu o le vaʻaia vaʻaia i le 700 nanometers e oʻo atu i le 1 mm.

Malosi: Le aofaʻi poʻo le tikeri o le malosi poʻo le malamalama.

International Dark-Sky Association, Inc.: O lenei vaega e leai ni tupe mama e faʻamoemoe e faʻalauiloa le taua o le lagi pogisa ma le manaʻomia o moli i fafo o le maualuga.

Tulafono Faafeagai: O le malosi o le malamalama i se vaega o lo'o tu'uina atu e fa'atatau tonu i lona mamao mai le fa'apogai, d.E = I/d2

Glossary of Lighting terms 9 

 

J

 

K

Kilowatt-itula (kWh): Kilowatts o le 1000 watts o le mana e galue mo le itula.

 

L

Ola Lamepa: Tulaga fa'amoemoe o le ola mo se ituaiga moli.O le averesi moli o le a umi atu nai lo le afa o lamepa.

LED: Diode moli

Le filogia o le malamalama: so'o se a'afiaga leaga ole malamalama fa'akomepiuta.

Tulaga Malamalama: O le fua lea o le mafanafana ma le manatu o se tagata e faʻavae i luga o moli.

Masaa Malamalama: Masa'a le mana'omia po'o le masa'a o le malamalama i vaega lata ane, e ono fa'aleagaina ai mea ma'ale'ale e pei o fale nofoia ma nofoaga si'osi'omaga.

Malamalama Solitulafono: Pe a paʻu le malamalama i le mea e le manaʻomia pe manaʻomia.Ma'a masaa Malamalama e mata'utia

Pulea moli: Meafaigaluega e mu pe ki moli.

Photocell Sensors: Sensores e ki pe tape moli e fa'atatau i le maualuga o le malamalama masani.O se faiga e sili atu ona alualu i luma e mafai ona faasolosolo malie pe fa'apupulaina moli.Va'ai fo'i: Adaptive Controls.

Lamepa Sodium-Maulalo (LPS): O se moli tu'u'ese lea e maua ai le malamalama e ala i le fa'avevelaina o le ausa o le sodium i lalo ole mamafa o le mamafa (e tusa ma le 0.001 Torr).O le moli LPS e taʻua o le "puna-puna".E monochromatic.

Lumen: Vaega mo le felafoa'i malamalama.O le fela'ua'iga e maua mai i le puna e tasi e fa'aosoina ai le malosi tutusa o le 1 candela.

Lumen fa'aitiitiga fa'atatau: O le malamalama o le moli e faʻaitiitia i le taimi ona o le faʻaitiitia o le malosi o le moli, faʻapipiʻi palapala ma isi mea.

Luminaire: O se iunite moli atoa, lea e aofia ai mea faʻapipiʻi, paʻu ma moli.

Malosiaga o le Luminaire: Le fua faatatau i le va o le aofaʻi o le malamalama o loʻo tuʻuina atu mai le moli ma le malamalama e gaosia e lamepa o loʻo faʻapipiʻiina.

Luminance: O se vaega i se itu patino ma le malosi o le malamalama e gaosia i lena itu e se elemene o loʻo siomia ai le mata, vaevaeina i le vaega o loʻo faʻatatauina e le elemene i luga o se vaalele e tutusa ma le itu.Iunite: moligao i le iunite eria.

Lux: Tasi lumen i le sikuea mita.Vaega fa'amalamalama.

Glossary of Lighting terms 10

 

M

Lamepa Mercury: Ose lamepa HID e maua ai le malamalama e ala i le fa'aosoina o fa'avevela mai le ausa o le mercury.

Lamepa u'amea (HID): O se lamepa e maua ai le malamalama e ala i le faʻaogaina o le faʻavelaina o le metal-halide.

Maualuluga maualuga: Maualuluga o le moli po'o le mea fa'apipi'i i luga a'e o le eleele.

 

N

Nadir: O le mata o le kelope selesitila e faafeagai tonu ma le zenith, ma i lalo tonu o le tagata matau.

Nanomita: Ole iunite ole nanometer ole 10-9 mita.E masani ona faʻaaogaina e fai ma sui o galu i le fusi o le EM.

 

O

Fa'anofoia Sensores

* Passive infrared: O se faiga e fa'atonutonu ai moli e fa'aogaina ai ave moli infrared e iloa ai le gaioi.E fa'agaoioi e le masini le fa'amalama pe a fa'alavelave fa'alava infrared i le gaio'i.A maeʻa se taimi faatulagaina, o le a tape e le masini moli pe a leai se gaioiga na iloa.

* Ultrasonic: Ose fa'atonuga fa'amalama lea e fa'aogaina ai leo maualuga e iloa ai le gaioiga e ala i le fa'aogaina o le loloto o le malamalama.E fa'agaoioia e le masini le fa'amalama pe a suia le tele o galu.Ole faiga ole a tape moli pe a uma se taimi e aunoa ma se gaioiga.

 

Optic: Vaega o se moli, e pei o mea e fa'aata ma fa'amalama e fau ai le vaega o lo'o fa'aolaina le malamalama.

 

P

Photometry: Ole fua fa'atatau ole maualuga ole malamalama ma le tufatufaina.

Photocell: O se masini e otometi lava ona suia le susulu o se moli e tali atu i tulaga malamalama o loo siomia ai.

Glossary of Lighting terms 11

 

Q

Tulaga lelei o le malamalama: O se fua fa'atatau o le lelei ma le leaga o se fa'apipi'i moli.

 

R

Reflectors: O mata e pulea ai le malamalama e ala i le ata (fa'aaogā fa'ata).

Refractor (fa'aigoa o le tioata): O se masini fa'apitoa e pulea le malamalama e fa'aaoga ai le refraction.

 

S

Mea fa'apipi'i semi-cutoff: E tusa ai ma le IES, "O le malosi i luga ole 90deg i luga ole laiga e le sili atu i le 5% ma ile 80deg poʻo le maualuga e le sili atu ile 20%".

Talipupuni: O se mea e le malamalama e poloka ai le moli.

Skyglow: O se malamalama fa'asalalau, fa'asalalauina i le lagi e mafua mai i fa'apogai malamalama mai le eleele.

Punavai Malosi: O le malosi lea o puna taitasi, i le itu e mafai ona faʻafefe ma fafo atu o le nofoaga e faʻamalamalamaina.

Fa'amalama: O se mea faʻamalamalama e faʻamalamalamaina e faʻamalamalama lelei se vaega laʻititi.

Malamalama sese: Malamalama e fa'ao'o mai ma pa'u i fafo o le vaega e mana'omia pe mana'omia.Solitulafono mama.

Glossary of Lighting terms 12 

 

T

Faamalama Galuega: O le faʻamalamalamaina o galuega e faʻaaogaina e faʻamalamalamaina ai galuega faʻapitoa e aunoa ma le faʻamalamalamaina o se vaega atoa.

 

U

Malamalama Ultraviolet: O se ituaiga o faʻavevela eletise ma galu umi i le va o le 400 nm ma le 100 nm.E puupuu atu nai lo le malamalama vaaia, ae umi atu nai lo ave X.

 

V

Fa'amalamalamaga veli (VL): O se malamalama e maua mai i puna susulu e faʻapipiʻi i luga o le ata o le mata, faʻaitiitia ai le eseesega ma le vaʻaia.

Va'aiga: E iloa e mata.Va'ai lelei.Le faʻamoemoega o le faʻamalamalamaina o le po.

 

W

Wallpack: O se moli e masani ona faʻapipiʻi i le itu poʻo tua o se fale mo moli lautele.

 

X

 

Y

 

Z

Zenith: O se vaega “luga” po o le “luga” tuusao, o se nofoaga patino i luga o se kelope faaselesitila.

 


Taimi meli: Iuni-02-2023